Wat brengt de Insurance Distribution Directive (IDD)?

De Insurance Distribution Directive (IDD), ook wel de (Europese) Richtlijn Verzekeringsdistributie genoemd, is per 1 oktober 2018 in werking getreden. Dat heeft onder meer gevolgen voor verzekeraars, volmachtbedrijven en bemiddelaars in verzekeringen. In dit artikel worden de belangrijkste gevolgen voor deze praktijk uiteengezet.

Met de invoering van de Richtlijn Verzekeringsdistributie (IDD) gelden Europese eisen voor iedereen die betrokken is bij de distributie van verzekeringen. Dat is nieuw, want daarvoor golden dit soort Europese eisen alleen voor bemiddelaars in verzekeringen. Nu gelden de eisen ook voor verzekeraars en gevolmachtigden (direct writers). De IDD stelt onder andere nieuwe eisen op het gebied van informatieverplichtingen, verkoop, vakbekwaamheid en productontwikkeling. Het doel van de nieuwe richtlijn is drieledig: een gelijk speelveld creëren voor alle marktpartijen, de consument beter beschermen en één Europese markt bevorderen. Voor overtredingen in alle EU-landen gelden gelijke sancties.

De invloed van IDD

De IDD is van invloed op de werkzaamheden van verzekeraars, volmachtbedrijven en bemiddelaars in verzekeringen. Daar vallen ook bedrijven onder die verzekeringen als aanvulling op hun product verkopen. Wat zijn de belangrijkste wijzigingen? We zetten ze hieronder op een rij.

Voorop: de invloed van de IDD is voor Nederland relatief beperkt. Veel van wat de IDD eist, is al langer geregeld in de Wft. Maar wel soms net wat anders.

Informatieverplichtingen

Voor veel soorten verzekeringen hebben verzekeraars al informatiekaarten samengesteld. Nu is het verstrekken van een gestandaardiseerd informatiedocument een verplichting volgens de IDD. Degene die rechtstreeks klantencontact heeft, moet vóór het afsluiten van het contract een Insurance Product Information Document (IPID) aan de klant verstrekken. De verzekeringskaarten van verzekeraars zijn aangepast, zodat zij aan de IPID-standaard voldoen.

Het IPID moet kosteloos schriftelijk worden verstrekt, tenzij de klant toestemming geeft voor een andere toegestane manier van verstrekken (via een duurzame drager of internet). Een bemiddelaar die een eigen schadeverzekering samenstelt, moet ook het IPID verzorgen. De verplichting zo’n informatiedocument te verstrekken geldt niet voor grote risico’s.

Voor beleggingsverzekeringen geldt dat de financiële bijsluiter is verdwenen. Deze is vervangen door het ‘Essentiële-informatiedocument’ (Eid). Deze heeft ongeveer hetzelfde doel, maar kent een vast (Europees) format. 

Verkoop

Als een verzekering wordt aangeboden in combinatie met een zaak (koppelverkoop), moet de klant die zaak ook kunnen kopen zonder deze verzekering. Het verplicht verkopen van een verzekering in combinatie met een dienst, zoals een onderhoudsabonnement bij een verzekering of arbodienstverlening bij een WGA-ERD-verzekering, is wel toegestaan.
 
De IDD heeft ook wijzigingen gebracht in de vrijstellingsregeling voor bepaalde soorten bemiddeling. De nieuwe vrijstellingsregeling voor partijen die bemiddelen in verzekeringen in aanvulling op een zaak of een dienst geldt als:

• De verzekering het risico dekt van beschadiging van de zaak of het niet kunnen gebruiken daarvan.
• De pro rata berekende premie op jaarbasis niet meer is dan € 600,-.
• Als de verzekering een aanvulling is op een dienst met een duur van drie maanden of korter, de premie per persoon niet meer is dan € 200,-.

Vakbekwaamheidseisen

Met de invoering van de IDD gaan voor de feitelijk leidinggevenden van personen met klantcontact weer vakbekwaamheidseisen gelden. Dat was al eerder zo in ons land, maar die eis was juist in 2014 afgeschaft. Nu wordt deze weer heringevoerd. De feitelijk leidinggevende moet voldoen aan de vakbekwaamheidseisen die zijn vermeld in Bijlage 1 van de IDD. Die eisen bestaan ruwweg voor 1/3 uit kennis over schadeverzekeringen en voor 2/3 uit kennis van levens-/beleggingsverzekeringen. Een algemene verzekeringsopleiding als Inleiding Verzekeringsbedrijf (IVB) bevat daarvoor een prima basis. Het gaat om een deels open norm en er gelden geen diploma-eisen. Terzijde: als de feitelijk leidinggevende ook adviestaken heeft, is hij natuurlijk wel om die reden diplomaplichtig.

Ook geldt de eis dat de feitelijk leidinggevende zijn kennis actueel houdt. Daar moet hij ten minste 15 uur per jaar aan besteden. Voor verzekeraars is aanvullend geregeld dat zij die PE-verplichting van hun feitelijk leidinggevenden goed moeten bijhouden en registreren: ‘alle relevante documentatie met betrekking tot de toepassing van deze PE-eis moet worden vastgelegd en bijgehouden’.

Productontwikkeling

De bestaande eisen voor het productontwikkelingsproces (PARP, oftewel Product Approval and Review Process) worden aangevuld. Een bemiddelaar is ook ontwikkelaar als hij een rol speelt bij de besluitvorming en ontwikkeling van een verzekering. Voor de ontwikkelaar gelden regels waaraan hij zich moet houden in het kader van productontwikkeling. Het gaat om:

• het bepalen van de doelgroep;
• het testen en evalueren van de verzekering;
• het opstellen van scenario’s en een distributiestrategie;
• het controleren of producten binnen de doelgroep worden verkocht;
• het informeren van (andere) bemiddelaars in deze verzekeringen.

Ziektekostenverzekeringen

De IDD is ook van toepassing op ziektekostenverzekeraars. De Nederlandse Zorgautoriteit houdt toezicht op het opstellen en verstrekken van het IPID door de zorgverzekeraar of zijn gevolmachtigde.

Aanbod bij NIBE-SVV

De IDD komt ter sprake in een aantal opleidingen van NIBE-SVV en natuurlijk ook in de Beursbengel: het vakblad voor de verzekeringsbedrijfstak. Daarnaast biedt NIBE-SVV opleidingen en vakbekwaamheidsonderhoudsprogramma’s die in het kader van IDD van belang zijn:

• Inleiding Verzekeringsbedrijf
• Assurantie A: Algemeen
• Wft Basis
• Wft Schadeverzekeringen Particulier
• Wft Schadeverzekeringen Zakelijk
• Wft Vermogen
• Wft Inkomen
• Wft Pensioensverzekeringen
• Wft Triple A